นักวิจัย มช. ค้นพบ “เห็ดพันธุ์อัปสร” เห็ดชนิดใหม่ของโลก และได้รับพระราชทานชื่อสามัญจากสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
ทีมความหลากหลายทางชีวภาพด้านเห็ดราวิทยา โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ ดร.สายสมร ลำยอง หัวหน้าศูนย์วิจัยด้านความหลากหลายของจุลินทรีย์และการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน สังกัดคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และนักวิจัยอีกสองท่าน คือ ดร.นครินทร์ สุวรรณราช และ ดร.จตุรงค์ คำหล้า สังกัดสำนักงานบริหารงานวิจัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ที่เป็นผู้ร่วมวิจัยในโครงการ “การสำรวจและจัดทำฐานข้อมูลความหลากหลายทางชีวภาพของสวนป่าแม่เมาะ” ภายใต้ทุนขององค์การอุตสาหกรรมป่าไม้ภาคเหนือบน องค์การอุตสาหกรรมป่าไม้ โดยมี รองศาสตราจารย์ ดร.เกรียงศักดิ์ ศรีเงินยวง รองอธิการบดี มหาวิทยาลัยแม่โจ้ เป็นหัวหน้าโครงการ ซึ่งได้ดำเนินโครงการในปี พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๐ ที่ผ่านมา จากการดำเนินงานในโครงการภายใต้ทุนวิจัยดังกล่าว ทีมวิจัยเห็ดราขนาดใหญ่ได้ค้นพบเห็ดชนิดใหม่ที่เป็นการค้นพบใหม่ของโลก จำนวน ๑ ชนิด ซึ่งจัดอยู่ในสกุล Pleurotus (สกุลที่ใช้เรียกเห็ดนางฟ้า) ซึ่งค้นพบโดย ดร.นครินทร์ สุวรรณราช และดร.จตุรงค์ คำหล้า นักวิจัยทั้งสองได้ร่วมกันศึกษาลักษณะสัณฐานวิทยา และศึกษาข้อมูลทาง DNA พื้นฐานเพื่อบอกถึงรหัสพันธุกรรม รวมถึงวิวัฒนาการของเห็ดสกุลดังกล่าวจนมั่นใจว่าเป็นเห็ดชนิดใหม่ของโลก จึงได้นำความกราบบังคมทูลสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เพื่อเสนอทูลขอพระราชทานชื่อสามัญ และขอพระบรมราชานุญาตใช้ชื่อวิทยาศาสตร์เป็นภาษาละติน “sirindhorniae” ในนามมหาวิทยาลัยเชียงใหม่
โดยอาศัยการศึกษาลักษณะทางสัณฐานวิทยาของดอกเห็ด พบว่าลักษณะดอกคล้ายกับ เห็ดหอยนางรม (P. ostereatus) อย่างไรก็ตามเมื่อตรวจสอบลักษณะโครงสร้างอื่นๆ ภายใต้กล้องจุลทรรศน์ พบว่า เห็ดที่พบนี้มีเซลล์ที่สร้างสปอร์ (basidia) ขนาด 10-18 x 4-5.5 ไมโครเมตร ซึ่ง มีขนาดเล็กกว่าของเห็ดหอยนางรมที่มีขนาด 29-31 x 7-10 ไมโครเมตร และเห็ดที่พบมีขนาดของสปอร์ 5-7.5 x 3.5-4.5 ไมโครเมตร ซึ่งมีขนาดสั้นกว่าของเห็ดหอยนางรมที่มีขนาด 8-13 ? 3-4.5 ไมโครเมตร
ซึ่งการวิเคราะห์ความสัมพันธ์เชิงวิวัฒนาการทางเทคนิคอณูชีววิทยา DNA เป็นข้อมูลสนับสนุนว่าเห็ดพันธุ์อัปสรมีความแตกต่างจากเห็ดนางรมอย่างชัดเจน
ทีมวิจัย โครงการศึกษาความหลากหลายทางชีวภาพสวนป่าแม่เมาะ จังหวัดลำปาง
1. รองศาสตราจารย์ ดร.เกรียงศักดิ์ ศรีเงินยวง ทีมวิจัยความหลากหลายของทรัพยากรพืชป่า มหาวิทยาลัยแม่โจ้
2. ศาสตราจารย์ เกียรติคุณ ดร.สายสมร ลำยอง ทีมวิจัยเห็ดราขนาดใหญ่ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
3. ดร.นครินทร์ สุวรรณราช ทีมวิจัยเห็ดราขนาดใหญ่ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
4. ดร.จตุรงค์ คำหล้า ทีมวิจัยเห็ดราขนาดใหญ่ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
5. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ปิยะวรรณ สุทธิประพันธ์ ทีมวิจัยความหลากหลายของแมลง มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
6. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ธีระพงษ์ เสาวภาคย์ ทีมวิจัยความหลากหลายของสัตว์ป่า มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
7. อาจารย์ ดร.สุธีระ เหิมฮึก ทีมวิจัยความหลากหลายของทรัพยากรพืชป่า มหาวิทยาลัยแม่โจ้
8. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.วิชญ์ภาส สังพาลี ทีมวิจัยความหลากหลายของทรัพยากรพืชป่า มหาวิทยาลัยแม่โจ้
9. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ขนิษฐา เสถียรพีระกุล ทีมประเมินการใช้ประโยชน์ทรัพยากรความหลากหลายของชุมชน
มหาวิทยาลัยแม่โจ้
10. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ลักษณา สัมมานิธิ ทีมวิจัยภูมิสารสนเทศความหลากหลายทางชีวภาพ
มหาวิทยาลัยแม่โจ้
11. นายวิสูตร แดงบุตร ทีมวิจัยความหลากหลายของทรัพยากรพืชป่า มหาวิทยาลัยแม่โจ้
ข่าวโดย ศูนย์สื่อสารองค์กรและนักศึกษาเก่าสัมพันธ์
วันที่ : 2 ต.ค. 2020