ความหลากหลายของจุลินทรีย์ ">(Microbial Diversity Research Unit)

1. ชื่อหน่วยวิจัย	ความหลากหลายของจุลินทรีย์ (Microbial Diversity Research Unit)
ภาควิชา	ชีววิทยา
2. สมาชิก	(1) รศ. ดร. สายสมร ลำยอง	ผู้ประสานงาน
	(2) อ. เนาวรัตน์ ชีพธรรม (3) ผศ. มรกต สุกโชติรัตน์	สมาชิก สมาชิก

3. หลักการและเหตุผล

ปัจจุบันเรื่องของความหลากหลายทางชีวภาพกำลังเป็นแนวทางการศึกษา ที่เป็นความต้องการเร่งด่วนของประเทศไทย รวมทั้งประเทศต่างๆ ทั่วโลกที่มีทรัพยากรทางด้านนี้อยู่และกำลังอยู่ในระหว่างการรอเซ็นสัญญาภาคีชีวภาพ (Agenda 2000) เพื่อให้ได้มาซึ่งข้อมูลพื้นฐานของสิ่งมีชีวิตพวกพืช สัตว์และจุลินทรีย์ที่มีอยู่ในธรรมชาติในพื้นที่ของแต่ละประเทศ ข้อมูลพื้นฐานนี้โดยเฉพาะทางด้านจุลินทรีย์ยังขาดอยู่มาก ทั้งที่เป็น microscopic และ macroscropic microorganism ซึ่งรวมทั้งชนิดและจำนวน การกระจายในแต่ละถิ่นที่อยู่ในธรรมชาติ ทำให้ไม่สามารถที่จะประเมินความสำคัญ บทบาทในธรรมชาติและความเสี่ยงในสิ่งแวดล้อมที่เกี่ยวข้องกับการมีอยู่หรือหายไปของจุลินทรีย์เหล่านี้ เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงสิ่งแวดล้อม นอกจากนี้เรายังมีความจำเป็นที่จะต้องสำรวจและเก็บรวบรวมจุลินทรีย์ไว้เพื่อนำไปพัฒนาที่จะใช้ประโยชน์ต่อไป

4. วัตุถุประสงค์และเป้าหมาย

1. เพื่อสำรวจความหลากหลายของจุลินทรีย์กลุ่มต่างๆ เช่นฟังไจ แบคทีเรีย และแอกติโนมายซีส ที่กระจายอยู่ในธรรมชาติ ทั้งชนิด และปริมาณ

2. เพื่อศึกษาบทบาทของจุลินทรีย์กลุ่มที่สำคัญ

3.เพื่อศึกษาถีงความเป็นไปได้ที่จะนำจุลินทรีย์ที่ได้เก็บรวบรวมและผ่านการคัดเลือกแล้วไปใช้ประโยชน์ทางอุตสาหกรรม สิ่งแวดล้อมและทางการเกษตร

5. งานวิจัยหลักที่กำลังดำเนินอยู่

1. การสำรวจการกระจายของจุลินทรีย์ ที่อาศัยในต้นพืช (endophytic microbe)

2. การประเมินการเก็บรักษาจุลินทรีย์ผสมในดิน โดยวิธีการทำแห้ง (liquid dry) และทำแห้งแบบแช่แข็ง (lyophilization) การเก็บแอกติโนมายซีสในกลีเซอรอล เก็บที่ -20 องศาเซลเซียส การเก็บฟังไจในน้ำกลั่นฆ่าเชื้อที่ 4 องศาเซลเซียส

3. การสำรวจหาจุลินทรีย์ที่สร้างเอนไซม์ที่สลายและหรือสังเคราะห์โพลี่แซคคาไรด์บางชนิด

4. การสำรวจจุลินทรีย์ที่เกี่ยวข้องกับการย่อยสลายของเสีย

5. การสำรวจและเก็บรวบรวมจุลินทรีย์ที่สร้าง secondary metabolite เพื่อต่อต้านราหรือแบคทีเรียที่เป็นสาเหตุของโรคพืชและโรคคน

6. อุปกรณ์ เครื่องมือวิจัยหลักที่มีอยู่แล้ว

1. หม้อนึ่งอัดไอ

2. ตู้บ่มเชื้อที่ปรับอุณหภูมิได้

3. ตู้ถ่ายเชื้อ

4. เครื่องบ่มเชื้อที่เขย่าได้และปรับอุณหภูมิได้

5. เครื่องเขย่า

6. อ่างน้ำควบคุมอุณหภูมิ

7. เครื่องวัดความเป็นกรดด่าง

8. เครื่องเหวี่ยงที่รอบสูงๆ

7. ผลสัมฤทธิ์ทางการวิจัยที่ดำเนินการไปแล้วในปีงบประมาณ 2541 (มิย 41- มิย 42)

7.1. ได้รับทุนสนับสนุนการวิจัย

1.1 ได้รับทุนจาก สภาวิจัยแห่งชาติภายใต้ความร่วมมือไทย-ญี่ปุ่น สนับสนุนการเวิจัยเรื่องการพัฒนาวิธีการในการคัดเลือกและใช้ประโยชน์จากจุลินทรีย์ที่อาศัยในต้นพืช ซึ่งผลิตกรดอินทรีย์และโอลิโกแซคคาไรด์ ประจำปีงบประมาณ2539-42 เป็นเวลา 3 ปี (พค40-เมษา43).

1.2 ทุนโครงการปริญญาเอกกาญจนาภิเษก รุ่นที่ 1

1.3 ได้ทุนโครงการปริญญาเอกกาญจนาภิเษก รุ่นที่2

1.4 ได้รับทุนอุดหนุนการวิจัยโครงการ BRT ในการศึกษา endophytic fungi จากพืชป่าที่เป็น ไม้เนื้ออ่อน ประจำปีงบประมาณ 2542-2543 เป็นเวลา 2 ปี (มิย. 42-มิย. 43)

7.2 การตีพิมพิ์ผลงาน

1. Khanongnuch, C., S. Lumyong, T. Ooi and S. Kinoshita. 1999. A non-cellulase producing strain of Bacillus subtilis and its potential use in pulp biobleaching. Biotechnology Letter 21:61-63.

7.3 การเสนอผลงานในการประชุม

1. การประชุมนานาชาติ

1.1 Charoenmark, W., S. Lumyong and F. Tomita. 1998. Xylanase of Thermophilic fungus, Thermoascus auranticus SL16W. Biotechnology for a self-sufficient economy. The 10^th Annual meeting of the Thai Society for Biotechnology. Nov. 25-27. BKK. Thailand.

1.2 Boontim, N. and S. Lumyong. 1998. Ability of lactic acid bacteria for organic acids production. "-------------"

7.4 มีความร่วมมือทางวิชาการด้านการวิจัยเกี่ยวกับจุลินทรีย์กับบุคคลในสถาบันต่างประเทศ เพิ่มจากรายงานปี 2540 คือ No. 3

1. Associate Professor Dr. Kevin Hyde. Department of Ecology and Biodiversity. The University of Hong Kong เป็นที่ปรึกษาร่วมในโครงการปริญญาเอกกาญจนาภิเษก รุ่นที่ 1 (2541-2545)

2. Prof. Fusao Tomita Lab of Applied Microbiology, faculty of Agriculture, Hokkaido University, Japan ทำวิจัยร่วมในโครงการ Large Scale cooperation JSPS-NRCT (2540-2542) และเป็นที่ปรึกษาร่วมในโครงการปริญญาเอกของมหาวิทยาลัยฮอกไกโด

3. Associate professor Dr. Bernard Dell. Department of Plant Science, Murdoch University, Perth, W.A. 6150, Australia เป็นที่ปรึกษาร่วมในโครงการปริญญาเอกกาจณาภิเษก รุ่นที่2 (2542-2546)

4. Prof. Tachiki, Rhizamakan University ญี่ปุ่น ได้มีความร่วมมือในการวิจัยโครงการ JSPS-NRCT ระหว่างปี 2541-2545